Pamiętam, kiedy ok. 5 lat temu przeprowadzałem z Grzegorzem Wierchowcem badania dotyczące Punktu X. Od jednego z uczestników badania usłyszałem słowa, które dźwięczą mi do dziś. "Proszę powiedzieć, kim Pan jest i czym się Pan zajmuje?" - zapytałem jednego z uczestników. Usłyszałem: "Jestem prezesem". A teraz, kiedy nie ma Pan pracy, jak się Pan czuje?
"Czuję się nikim". Być nikim to trochę jakby nie istnieć.
• Być nikim to czuć się niewidzialnym jak powietrze
• Być nikim to czuć się bez wartości
• Być nikim to być wstydem, to być darmozjadem, pasożytem
To często odczuwają osoby długotrwale bezrobotne. Jak trudne jest prosić partnera o pieniądze na zakupy, na bilety do kina czy na basen z synem, ten tylko wie, kto tego doświadczył. Bo brak pieniędzy to kwestia godności. Pieniądze są nie tylko powodem do dumy, uprawiania snobizmu czy karmienia ego "jaki jestem wyjątkowy". Kiedy ich brak, pojawia się poczucie wstydu i bycia nikim. Pieniądze są formą wymiany na nieskończoną ilość usług czy rzeczy. I myślę sobie, że chyba właśnie ten brak możliwości wymiany daje to poczucie bycia nikim. Kiedy nie mamy czym się wymieniać, powstaje poczucie braku sprawczości i kontroli nad własnym życiem.
To jednak nieprawda, kompletna bzdura, że o naszej wartości stanowią pieniądze. Czy dzieci tracą cokolwiek ze swojej wspaniałości, bo nie zarabiają? Czy nie mając pieniędzy dziś, tracę coś ze swoich poprzednich właściwości jako człowiek? Nie, a mimo to pozbawieni pieniędzy czujemy się źle, gorsi, niepełnowartościowi. W zdrowych relacjach nasz partner, partnerka, mąż, żona, przyjaciele też tak nie myślą. A mimo tego długotrwałe pozostawanie bez pracy budzi w nas poczucie braku wartości. Kiedyś usłyszałem w pewnym dokumencie, że Amerykanie bardziej obawiają się braku pieniędzy niż śmierci. Chyba jakoś podskórnie czuję te lęki, choć racjonalnie nie mam podstaw do takiego odczucia.
I właśnie teraz, kiedy nie zarabiasz, zacznij pracować. Tak, zacznij pracować bez pieniędzy, nie stawiając sobie żadnych finansowych barier. Zacznij pracować, zacznij dzielić się tym, co masz - a masz wiele do zaoferowania, nawet nie zarabiając. Masz czas, masz doświadczenie, masz siłę, masz intelekt, masz życzliwość i chęć pomocy innym, mimo że sam masz poczucie niedostatku.
Możesz wyprowadzać psy w schronisku dla zwierząt, nauczyć dziecko sąsiada angielskiego albo matematyki - cokolwiek, w czym jesteś dobry. A co z zapłatą? Pieniądze są tylko jedną z form wymiany. Ta wymiana pieniędzy za pracę, o której pisałem wcześniej, odbywa się nie tylko na poziomie fizycznej wymiany dóbr czy usług. Ta wymiana pracy, oprócz pieniędzy, dokonuje się na poziomie sensu i wartości.
• Sens pojawia się, gdy praca pozwala człowiekowi realizować cele zgodne z jego wartościami i przekonaniami
• Wartość nie jest tylko monetarna - obejmuje też satysfakcję, rozwój osobisty, wpływ społeczny
W osobistym znaczeniu, jakie nadajemy naszej pracy, możemy doświadczać również, że praca jest wartościowa poza wymiarem finansowym. Mogą to być takie aspekty jak:
• Poczucie, że Twoja praca komuś pomaga
• Możliwość wyrażenia swoich umiejętności i talentów
• Zgodność wykonywanych zadań z Twoimi przekonaniami etycznymi
• Realizacja celów, które uważasz za ważne
• Budowanie czegoś, co ma dla Ciebie osobiste znaczenie, jak: wymiar społeczny, etyczny czy duchowy
Praca, zwłaszcza ta oparta na wartościach, niesie wartość dla Ciebie i innych. Praca powoduje, że nie tylko przestajesz się zapadać sam w sobie, ale nadajesz sens i wartość temu, kim jesteś. To dawanie wartości innym zmienia nasze postrzeganie rzeczywistości - z widzenia tunelowego, gdzie widzimy nasz niedostatek i ból, do widzenia szerokiej perspektywy możliwości. Kiedy poszukujemy pracy, potrzebujemy gromadzić energię niezbędną, żeby wstać kolejnego dnia. Kiedy zmienia się Twój mindset, zmienia się świat wokół Ciebie.
Nie chcę przez ten tekst powiedzieć, że pieniądze nie są ważne - wręcz przeciwnie, są ważne i bardzo wiele rzeczy ułatwiają. Wiem też, że każdemu z nas zdarzają się w życiu trudniejsze momenty, kiedy chcemy zniknąć, kiedy mamy dość po raz kolejny odpowiadać na pytanie: "Czy masz już jakąś pracę?". Takie pytania czasem działają jak nóż w serce - nie chcemy odczuwać większego bólu niż ten, który sami sobie sprawiamy, czując, że zawodzimy siebie i naszych bliskich. Nie mamy czasem już skąd brać energii, by sprawiać wrażenie, że mamy się dobrze i wszystko jest OK. Wieczorami w niemym krzyku rozpadamy się na tysiące kawałków. W tym kontekście praca, która jest pozbawiona aspektu finansowego, może nas uratować, zasilić nas w energię.
Wielu z nas definiuje swoje jestestwo przez pryzmat zawodowy. I nic w tym chyba dziwnego, skoro w pracy spędzamy największą część naszego świadomego i aktywnego życia.
A Ty, zapytany kim jesteś, co odpowiadasz?
Chcesz porozmawiać, jak poszukiwać pracy? Umów się na nieodpłatną rozmowę.
Zajrzyj również na www.punktx.pl, gdzie znajdziesz wiele cennych pomocy, takich jak:
• Książka "Jak poszukiwać pracy na rynku, który się zmienił"
• "Planer poszukiwania pracy", który uporządkuje i przyspieszy Twoje poszukiwania
• Smart CV - aplikacja do budowania CV opartych o kompetencje i słowa kluczowe
• Ponad 100 tekstów na blogu na temat poszukiwania pracy
Poznajmy się, zapraszam
Ernest
